6 Απρ 2017

Τα προβλήματα της "πρώην"



Το χτεσινό κείμενο δεν είχε σκοπό είτε να διερευνήσει το μέγα θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων είτε, πολύ περισσότερο, να αναλύσει ζητήματα διπλωματίας. Άλλωστε, σπάνια το ιστολόγιο καταπιάνεται με τέτοια θέματα αφού, όπως σωστά παρατήρησε φίλος σχολιογράφος, στα οικονομικά τα καταφέρνω καλύτερα. Στόχος τού χτεσινού κειμένου ήταν να υπογραμμίσει την εμφιλοχωρούσα ανοησία στο άτυπο "δόγμα" των ελληνικών κυβερνήσεων ότι δεν έχουμε κανένα πρόβλημα όσο μένουμε στις αγκάλες τού ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νομίζω ότι είναι χαρακτηριστική η φράση μου "η εθνική μας πολιτική εξικνείται μέχρι των ορίων τού μακάριου ύπνου, κατά την διάρκεια του οποίου ονειρευόμαστε πως είμαστε ασφαλείς επειδή βρισκόμαστε κάτω από την ομπρέλλα τής Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ", η οποία έδωσε και τον τίτλο του κειμένου.

Παρένθεση. Τώρα, βέβαια, μένει να απαντηθεί η απορία πώς από την μια δηλώνουμε ικανοί να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε ξένη επιβουλή κι από την άλλη δίνουμε στο ΝΑΤΟ το δικαίωμα να περιπολεί στο Αιγαίο ώστε να μας προστατεύει από τους... πρόσφυγες. Αυτή την απορία θα μας την λύσουν ο κ. Καμμένος με τον κ. Κοτζιά; Άλλη απορία αυτή. Κλείνει η παρένθεση.

Με τις ίδιες παραδοχές και επειδή δεν βλάφτει να ξέρουμε τι συμβαίνει γύρω μας, σήμερα θα ρίξουμε μια ματιά στο καζάνι που βράζει σε μια άλλη γειτονική μας χώρα, στην οποία δεν έχουμε δώσει όνομα. Επί 47 χρόνια, όσο η περιοχή αποτελούσε τμήμα τής ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, λεγόταν Λαϊκή Δημοκρατία τής Μακεδονίας, χωρίς η Ελλάδα να διαμαρτύρεται, κάνοντας το χατήρι των ΗΠΑ να μη δυσαρεστούμε τον Τίτο, ο οποίος τα είχε σπάσει τότε με την Σοβιετική Ένωση. Σήμερα, όλος ο κόσμος την αποκαλεί "Μακεδονία" αλλά, χάρη στις δικές μας αντιρρήσεις, επίσημα αναγνωρίζεται ως πρώην Μακεδονία. Εν πάση περιπτώσει, επειδή δεν έχω καμμιά όρεξη να ανοίξω τέτοια κουβέντα, για τις ανάγκες τού κειμένου θα την αποκαλώ με το επίσημο ακρωνύμιό της: ΠΓΔΜ.

Σκόπια, η πρωτεύουσα των αγαλμάτων (*)

Στην ΠΓΔΜ, λοιπόν, υπάρχουν δυο μεγάλοι κομματικοί σχηματισμοί: ο δεξιός συνασπισμός του μεγαλύτερου και με πολλά εθνικιστικά χαρακτηριστικά VMRO (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) με το μικρότερο DPMNE (Δημοκρατικό Κόμμα Εθνικής Μακεδονικής Ενότητας) και το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα SDSM (Σοσιαλιστική Δημοκρατική Συμμαχία Μακεδονίας), μετεξέλιξη της παλιότερης Ένωσης Κομμουνιστών Μακεδονίας, το οποίο δεν έχει πλέον κανένα κομμουνιστικό χαρακτηριστικό. Πέρα απ' αυτά τα δυο μεγάλα κόμματα, υπάρχουν κάμποσα μικρότερα, μερικά εκ των οποίων εκπροσωπούν εθνικές κοινότητες (αλβανούς, τούρκους, σέρβους, ρομά κλπ). Ανάμεσά τους, ισχυρότερο είναι το DUI (Δημοκρατική Ένωση για την Ενσωμάτωση), με επί κεφαλής τον Αλί Αχμέτι, ηγέτη των αλβανών εθνικιστών την εποχή που η ΠΓΔΜ ανακηρυσσόταν αυτόνομο κράτος.

Στις 11 Δεκεμβρίου 2016, στην χώρα διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές και από την κάλπη βγήκε ένα τόσο μπερδεμένο αποτέλεσμα ώστε από τότε μέχρι σήμερα δεν έχει ακόμη σχηματιστεί κυβέρνηση. Η ΠΓΔΜική βουλή έχει 120 έδρες, άρα για να έχει μια κυβέρνηση την δεδηλωμένη, πρέπει να στηρίζεται από 61 βουλευτές. Όμως, το VMRO-DPMNE κέρδισε 51 έδρες και το SDSM 49, οπότε άρχισαν οι διαβουλεύσεις με τα μικρότερα κόμματα. Ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκε Ίβανοφ έδωσε έντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό τού πλειοψηφούντος VMRO Νικόλα Γκρούεφσκι κι εκείνος απευθύνθηκε στον Αχμέτι, μιας και το DUI είχε κερδίσει 10 έδρες (οι υπόλοιπες 10 έδρες μοιράστηκαν σε τρία μικρότερα αλβανόφιλα κόμματα). Έτσι κι αλλιώς, ο Γκρούεφσκι είχε συνεργαστεί με τον Αχμέτι και στην προηγούμενη κυβέρνηση (2013-2016).

Μέχρις εδώ όλα κυλούν φυσιολογικά αλλά ο Αχμέτι αποφασίζει να φουντώσει την φωτιά κάτω από το καζάνι. Σε κοινή τους σύσκεψη τα τέσσερα φιλοαλβανικά κόμματα της βουλής (DUI, Μπέσα, Συμμαχία Αλβανών και Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών) συντάσσουν ένα πρωτόκολλο συνεργασίας, με το οποίο παρουσίασαν μια σειρά αιτημάτων της αλβανικής κοινότητας. Ανάμεσα στα αιτήματα αυτά, υπήρχε και η αναγνώριση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης δεύτερης γλώσσας της χώρας. Παρ' ότι στο πρωτόκολλο δεν γινόταν λόγος περί κυβερνητικών συνεργασιών, ήταν σαφές πως όποιο από τα δυο μεγάλα κόμματα αποδεχόταν το σύνολο των αιτημάτων, θα στηριζόταν στον σχηματισμό κυβέρνησης. Κρίσιμη λεπτομέρεια: η σύσκεψη των τεσσάρων κομμάτων πραγματοποιήθηκε στα Τίρανα, μετά από πρόσκληση του αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα, γι' αυτό και το συμφωνημένο τελικό κείμενο ονομάστηκε "πλατφόρμα των Τιράνων".

Ο Γκρούεφσκι προσπαθεί να πείσει τον Αχμέτι να ρίξει νερό στο κρασί του αλλά αποτυγχάνει, οπότε οι μακρές διαπραγματεύσεις μεταξύ VMRO-DPMNE και DUI καταρρέουν στα τέλη Φεβρουαρίου. Ο Ίβανοφ πρέπει τώρα να δώσει την εντολή στον Ζόραν Ζάεφ, ηγέτη τού SDSM. Ο Ζάεφ φτάνει στο προεδρικό μέγαρο έχοντας στην τσέπη του υπογραφές 67 βουλευτών (49 δικών του και 18 από τους 20 συνολικά των φιλοαλβανικών κομμάτων), οι οποίοι υπόσχονται ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση που θα σχηματίσει. Όμως, προς γενική έκπληξη και παρά την ρητή διάταξη του ΠΓΔΜικού συντάγματος, ο Ίβανοφ δεν δίνει την εντολή στον Ζάεφ, δηλώνοντας ότι "το σύνταγμα και η συνείδησή μου μου απαγορεύουν να δώσω την εντολή σε οποιονδήποτε καταστρέφει την εθνική κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Μακεδονίας". Επί πλέον, ο Ίβανοφ τράβηξε το αφτί τού Ζάεφ, δηλώνοντας ότι ο ηγέτης τού SDSM πρέπει να καταδικάσει μια "πλατφόρμα προερχόμενη από ξένο κράτος", κάνοντας σαφή αναφορά στην πλατφόρμα των Τιράνων.

Κάπου εδώ αρχίζουν τα όργανα και οι χοροί κρατούν από την 1η Μαρτίου μέχρι και τώρα. Τόσο ο Γκρούεφσκι όσο και ο Ζάεφ εμμένουν στις απόψεις τους, με τον Αχμέτι ανάμεσά τους να φωνάζει ότι συγκρατεί με χίλια ζόρια τους αλβανούς για να μη ξεσηκωθούν. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατηγορεί τον Ίβανοφ για ανευθυνότητα και κατηγορείται ή ίδια για παρέμβαση στα εσωτερικά ανεξάρτητου κράτους. Από δίπλα, το ΝΑΤΟ πιέζει τον Γκρούεφσκι να τα βρει με τον Αχμέτι ή, στην ανάγκη, με τον Ζάεφ, ανησυχώντας για ένα από τα καλά πατήματά του στα Βαλκάνια (ειδικά τώρα που ο Ερντογκάν έχει πάρει ψηλά τον αμανέ). Και πιο πέρα, οι ρώσσοι παρακολουθούν με προσοχή το παιχνίδι, έτοιμοι να παίξουν κι αυτοί μόλις φτάσει η κατάλληλη στιγμή.

Φυσικά, πρώτο ρόλο σε όλο αυτό το θέατρο του παραλόγου παίζει η Αλβανία. Μόλις προχτές, σε συνέντευξή του στo France-24, ο Έντι Ράμα δήλωσε ότι "στην Μακεδονία δεν υπάρχει αλβανική μειονότητα, υπάρχει αλβανική εθνότητα η οποία αποτελεί πάνω από το 35% του πληθυσμού" ενώ σε μια άλλη συνέντευξή του στην ελβετική εφημερίδα Tagesanzeiger κάλεσε την ΠΓΔΜ να βρει λύση στο πρόβλημα διότι απειλείται η σταθερότητα στην περιοχή. Ταυτόχρονα, ο αλβανός υπουργός εξωτερικών Ντμίτρι Μπουσάτι ζητούσε από την ΠΓΔΜ να τροποποιήσει το σύνταγμά της και να ενσωματώσει σ' αυτό την "πλατφόρμα των Τιράνων" (!), προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση των Σκοπίων.


Σκόπια, 24/9/2015: Ο πρωθυπουργός Νικόλα Γκρούεφσκι απονέμει στον Τζωρτζ Μπους Β' το
"Μετάλλιο της Δημοκρατίας της Μακεδονίας", ως αναγνώριση της βοήθειάς του προς την ΠΓΔΜ.

Πού θα καταλήξουν όλα αυτά; Θα το δούμε. Κατά πάσα πιθανότητα, οι γείτονες θα ξαναπάνε σε εκλογές πολύ σύντομα αλλά είναι πολύ αμφίβολο αν αυτές οι εκλογές λειτουργήσουν ως βαλβίδα ανακούφισης για το καζάνι που βράζει. Στο μεταξύ, δεν πρέπει να ξεχνάμε δυο βασικά δεδομένα, τα οποία μάλλον υπογραμμίζουν τον κίνδυνο είτε η πρώην Μακεδονία να γίνει πιο πρώην είτε να επέμβουν κάποιοι για να βάλουν τάξη στην αταξία:

(α) Η ΠΓΔΜ είναι η πλέον πολυπολιτισμική χώρα των Βαλκανίων, με πολλές εθνοτικές ομάδες, οι οποίες κατά το παρελθόν είχαν βρει μια συνεκτική ουσία που τους επέτρεπε να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται. Δυστυχώς, φαίνεται πως η αυτή η συνεκτική ουσία καταστρέφεται χάρη στην προσπάθεια κάποιων να επιβάλλουν την κυριαρχία κάποιας ομάδας επί των υπολοίπων.

(β) Στα ανατολικά τής ΠΓΔΜ, ακριβώς δίπλα της, κάποιοι γνωστοί εξωτερικοί παράγοντες παλεύουν να στήσουν ένα τεχνητό κράτος, ένα μόρφωμα, το Κόσοβο, μόνο και μόνο για να αποκτήσουν ακόμη ένα προτεκτοράτο. Στην προσπάθειά τους αυτή αδιαφόρησαν για την έλλειψη οποιουδήποτε στοιχείου πληθυσμιακής συνοχής (θρησκεία, εθνικότητα, γλώσσα κλπ) αυτού του μορφώματος και δεν δίστασαν να προωθήσουν στην ηγεσία του τον Χασίμ Θάτσι, δηλαδή κάποιον που θα ήταν πιο λογικό να είναι υπόδικος για εγκλήματα πολέμου. Αυτό ας το έχουν υπ' όψη τους όσοι ξεχνούν το πόσο ασταθή και ευμετάβλητα έχουν αποδειχτεί ιστορικά τα σύνορα στα Βαλκάνια.


----------------------------------------
(*)  Τα Σκόπια, χάρη στα αμέτρητα κακόγουστα αγάλματά τους, θεωρούνται ως η αδιαφιλονίκητη πρωτεύουσα του κιτς. Στην φωτογραφία, σε πρώτο πλάνο ο Προμηθέας με την φωτιά. Πίσω του, κάτι σαν κακέκτυπα της Πύλης του Βραδεμβούργου και της Νίκης από το Βερολίνο. Όπως η Ελλάδα, έτσι και η αλβανική κοινότητα έχει εκδηλώσει την ενόχλησή της για όσα μνημεία θυμίζουν την ελληνική ιστορία. Γι' αυτό, το επιβλητικό άγαλμα του Μεγαλέξανδρου καβάλα στον Βουκεφάλα, στην κεντρική Πλατεία Μακεδονίας, αναφέρεται επίσημα απλώς ως "Έφιππος Πολεμιστής".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ