Για τη στρατηγική για την Ανώτατη Εκπαίδευση

Για τη στρατηγική για την Ανώτατη Εκπαίδευση

Πολύ μελάνι και υποκριτικά δάκρυα έχυσαν χτες οι αστικές εφημερίδες, που ανακάλυψαν την έκθεση του υπουργείου Παιδείας (από τον περασμένο Ιούνη) για την κατάσταση στην Ανώτατη Εκπαίδευση και τις γενικές γραμμές της κυβερνητικής στρατηγικής για το χώρο αυτό έως το 2020. Τα υποκριτικά δάκρυα, που υπαγορεύονται από την ίδια την έκθεση του υπουργείου, έχουν να κάνουν με τις διαπιστώσεις για τα επίπεδα του αριθμού των φοιτητών που δεν καταφέρνουν να πάρουν πτυχίο εντός του προβλεπόμενου - από το πρόγραμμα σπουδών - αριθμού ετών φοίτησης, τους οποίους τα αστικά μέσα επιμένουν λαθεμένα να αποκαλούν «αιώνιους». Στην πραγματικότητα, μέσα σε αυτούς τους φοιτητές συγκαταλέγεται πράγματι ένας αριθμός φοιτητών που εγκαταλείπει τις σπουδές, αλλά και ένας μεγάλος αριθμός φοιτητών που αναγκάζεται να δουλεύει παράλληλα με τις σπουδές του για να τα βγάλει πέρα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί τη λήψη του πτυχίου. Η κρίση επέδρασε αναμφισβήτητα ώστε το ποσοστό των εργαζόμενων φοιτητών να αυξηθεί, παράλληλα με το γεγονός ότι κανένα ουσιαστικό μέτρο ενίσχυσης της φοιτητικής μέριμνας δεν έχει παρθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ και στη στρατηγική του υπουργείου για αυτό το θέμα περιλαμβάνονται μόνο εξαγγελίες για παραπέρα μελέτη της κατάστασης και ευχολόγια για ανάγκη μέτρων ενίσχυσης της επιτυχούς ολοκλήρωσης των σπουδών. Ασε που για άλλες πλευρές που εντοπίζονται στην έκθεση, όπως για τη δραματική μείωση της χρηματοδότησης τα χρόνια της κρίσης, καθώς και για την επίσης δραματική μείωση του αριθμού των διδασκόντων σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, δεν γίνεται κουβέντα για το πώς θα αντιμετωπιστούν στο σκέλος του στρατηγικού σχεδιασμού.

***

Πέρα από την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των σπουδών, ο κύριος στόχος στον οποίο επικεντρώνουν η έκθεση και η στρατηγική του υπουργείου Παιδείας είναι η «ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και του ρόλου της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας». Κάτω από αυτήν την ομπρέλα μπαίνουν εφτά άξονες μέτρων: Δύο άξονες για μέτρα ενίσχυσης της έρευνας «σε τομείς που συνδέονται θετικά με τις αναπτυξιακές ανάγκες της Ελλάδας», δηλαδή ενίσχυση της Ερευνας που θα ανοίξει νέους δρόμους ανάκαμψης της κερδοφορίας του κεφαλαίου (πουθενά, εξάλλου, δεν γίνεται λόγος για Ερευνα που θα υπηρετεί τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες). Και ακόμα πέντε άξονες για μέτρα, που ο καθένας τους επαναλαμβάνει σχεδόν σε κάθε πρόταση τη λέξη «επιχειρηματικότητα». Μιλούν δηλαδή για μέτρα ενίσχυσης της «εργασιακής εμπειρίας» αντί για δουλειά με δικαιώματα, ή μέτρα ενίσχυσης της «ακαδημαϊκής εμπειρίας», δηλαδή απασχόληση νέων επιστημόνων με ψίχουλα στα ΑΕΙ, αντί για μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού με πλήρη δικαιώματα. Μιλούν ακόμα για «μέτρα για την προώθηση επιχειρηματικών δράσεων σε επίπεδο αυτοαπασχόλησης νέων επιστημόνων», πράγμα που σημαίνει ότι οι νέοι επιστήμονες θα ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλο - όπως ήδη γίνεται - ως αυτοαπασχολούμενοι με όλο και χειρότερους όρους εργασίας, λόγω της πληθώρας των αποφοίτων, ενώ παράλληλα θα καθίστανται όλο και πιο φτηνοί.

***

Στο ίδιο πνεύμα με τα παραπάνω, στη στρατηγική του υπουργείου προβλέπεται η δημιουργία μιας ενιαίας υποστηρικτικής δομής σταδιοδρομίας (ΔΑΣΤΑ) για τα ανώτατα ιδρύματα. Στην περιγραφή της στρατηγικής για αυτή τη δομή συνοπτικά σημειώνεται: «Μεταξύ άλλων, η δομή μεριμνά για την ενίσχυση της σύνδεσης με την αγορά εργασίας σε τοπικό και εγχώριο επίπεδο, την ανάπτυξη συμπράξεων με τον επιχειρηματικό κόσμο, την επέκταση και δημιουργία σύγχρονης βάσης δεδομένων καταγραφής θέσεων εργασίας. Στη λειτουργία της ενιαίας δομής υποστηρίζονται προγράμματα επιμόρφωσης με στόχο την ανάπτυξη οριζόντιων δεξιοτήτων/δεξιοτήτων διαχείρισης ζωής και σταδιοδρομίας, την κατάρτιση φοιτητών σε θέματα επιχειρηματικότητας (συμπεριλαμβανομένων θεμάτων κοινωνικής οικονομίας ΚΟΙΝΣΕΠ) και την υποστήριξη των φοιτητών - αποφοίτων για ένταξη στην αγορά εργασίας». Με άλλα λόγια, ακολουθείται μια λογική λες και η ανεργία, που είναι μεγάλη πλέον και για τους αποφοίτους Ανώτατης Εκπαίδευσης, οφείλεται σε ελλιπή ενημέρωσή τους για τις θέσεις εργασίας που προσφέρονται, και αυτό που μας έλειπε είναι μια ενιαία δομή που θα τους παρέχει πληροφόρηση γι' αυτές... Λες και δε λιώνουν σόλες οι νέοι επιστήμονες, αφήνοντας βιογραφικά παντού. Λες και δεν συγκεντρώνονται πενήντα για μία θέση εργασίας στην καλύτερη περίπτωση... Στην πραγματικότητα, αυτό που θέλει να αντιμετωπίσει το υπουργείο Παιδείας με τη ΔΑΣΤΑ, αλλά και τα παραπάνω μέτρα, είναι η προετοιμασία των φοιτητών, πριν ακόμα την αποφοίτησή τους για αυτήν την κατάσταση της διαρκούς αναζήτησης εργασίας, που κι αυτή θα είναι κακοπληρωμένη και με ημερομηνία λήξης. Να τους βάλει ακριβώς στο πνεύμα ότι έτσι είναι η κατάσταση, οπότε δεν πρέπει να διεκδικούν δουλειά με δικαιώματα, αλλά να κυνηγούν προσωρινές ψευτολύσεις τύπου ΚΟΙΝΣΕΠ, υμνώντας την επιχειρηματικότητα.

***

Στην πραγματικότητα, κανένα από τα μεγάλα προβλήματα, τόσο στην Ανώτατη Εκπαίδευση όσο και στην προοπτική των αποφοίτων της, δεν λύνεται, ούτε καν ανακουφίζεται, με τα μέτρα που προβλέπονται στην έκθεση και τη στρατηγική του υπουργείου για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Στο δρόμο της ανάπτυξης για τα συμφέροντα του κεφαλαίου δεν υπάρχει λύση και προοπτική για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας, που θέλουν να υπηρετήσουν ως αυριανοί επιστήμονες τα συμφέροντα του λαού.