18 Μαρ 2015

Αλφειού και Δημητσάνας γωνία

  Αλφειού και Δημητσάνας γωνία

Στα πλαίσια της σταδιακής της επιστροφής και τιμής ένεκεν για το φοίβο (φώτη) τσέκερη, που έφυγε πριν από λίγες μέρες, η κε του μπλοκ αναδημοσιεύει σήμερα ένα παλιότερο κείμενο (που είχε βγει στα 70χρονα της επον) με ένα ντοκουμέντο: μια φιλική συζήτηση (κάτι σαν συνέντευξη) με τον τσέκερη, που διηγείται διάφορα περιστατικά από τα δεκεμβριανά και την κατοπινή εποχή. Όσοι το είχατε ακούσει τότε, αξίζει να το θυμηθείτε. Αν δεν το έχετε ακούσει, τότε τόσο το καλύτερο, αξίζει τον κόπο, κι ας μην έχει την καλύτερη δυνατή ποιότητα ο ήχος.

Εκεί είναι το σπίτι όπου συναντήσαμε τον τελευταίο επιζώντα της μάχης του λόχου σπουδαστών του ελας –που πέρασε στην ιστορία με το όνομα λόρδος μπάιρον-: το φοίβο τσέκερη. Το βαφτιστικό του όνομα είναι φώτης (αν και οι περισσότεροι τον γνωρίζουν με το ψευδώνυμό του από το αντάρτικο), και οι γιατροί στη σοβιετική ένωση, όπου πήγε να θεραπευτεί, τον φώναζαν (κάτι σαν) φώτση, γιατί η προφορά τους ήταν κάπως βαριά.

Ο τσέκερης σήμερα βαδίζει στα 92 του (ή 91μισό όπως επιμένει ο ίδιος, για να μην του κλέβουμε χρόνια), σχεδόν συνομήλικος με το κόμμα και φοράει ένα παπούτσι με υπερυψωμένη σόλα, γιατί το δεξί του πόδι είναι πιο κοντό από το αριστερό, έχοντας κληρονομήσει ως παράσημο και μια ελαφρά μορφή αναπηρίας από εκείνη τη μάχη στο πολυτεχνείο, την πρώτη μέρα των δεκεμβριανών. Το ίδιο πόδι δηλαδή, που διάφοροι θεράποντες γιατροί ήθελαν κατά καιρούς να του το κόψουν, αλλά του το γλίτωσαν, αρχικά ο πέτρος κόκκαλης και αργότερα οι σοβιετικοί γιατροί. Όμως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι η διαύγεια στο λόγο και τη σκέψη του –και με βάση αυτά πολύ δύσκολα καταλαβαίνει κανείς ότι διανύει τη δέκατη δεκαετία της ζωής του.
Γιατί ονομάστηκε έτσι ο λόχος σπουδαστών των φοιτητών; Ήταν προφανώς και αυτός ένας τρόπος για να δείξουμε στους άγγλους τα φιλικά μας αισθήματα κι ότι δεν τους θεωρούμε εχθρούς, μολονότι συνεχιζόταν ακόμα ο παγκόσμιος πόλεμος, και αυτοί έρχονταν κατά χιλιάδες σε μια χώρα, όπου δεν υπήρχε ούτε ένας γερμανός. Κι ο λαός τους καλωσόριζε με ταμπέλες που έγραφαν welcome.
Παρά την υποδοχή ο τσέκερης τραυματίστηκε απ’ τους άγγλους την πρώτη μέρα των δεκεμβριανών, σε ένα διάλειμμα της μάχης για την κατάληψη της γενικής ασφάλειας, που τότε ήταν απέναντι από το πολυτεχνείο, πατησίων και στουρνάρα. Οι άγγλοι θέρισαν όσους ελασίτες κάθονταν στο διάδρομο για να κάνουν ένα τσιγαράκι και μετά έδωσαν στους υπόλοιπους «αναρχικούς» τελεσίγραφο και μια τρίλεπτη προθεσμία να οπισθοχωρήσουν.
Οι δικοί μας αναγκάστηκαν τελικά να υποχωρήσουν από την μπουμπουλίνας, μετά από τον πρώτο βομβαρδισμό, αφήνοντας πίσω τους νεκρούς και τραυματίες, κι ανάμεσά τους το φοίβο τσέκερη, που αιμορραγούσε ακατάπαυστα. Κι αν ζει σήμερα το οφείλει σε έναν ηρωικό τραυματιοφορέα, ο οποίος αγνόησε τον κίνδυνο, τον έβαλε σε ένα φορείο, το έσυρε μόνος του ως την πύλη, το πέρασε πάνω απ’ τις γραμμές του τραμ και το παρέδωσε σε έναν ελασίτη που φυλούσε σκοπιά στην οδό πολυτεχνείου. Κι από εκεί στο πρώτων βοηθειών, που βρίσκεται ακόμα και σήμερα στην τρίτης σεπτεμβρίου.

Ύστερα ακολούθησε η θεραπεία, οι περιπέτειες με την υγεία του, η κράτηση στο νοσοκομείο, το ανθρωποκυνηγητό με τους μοναρχοφασίστες, η γνωριμία με τον πέτρο κόκκαλη, τα δύσκολα χρόνια του εμφυλίου, τα μέτρα επιείκειας, οι αναρίθμητες δυσκολίες να εργαστεί στο αντικείμενό του ως αρχιτέκτονας, λόγω των φρονημάτων του...
Και μια σειρά δραματικά και συναρπαστικά γεγονότα, που όποιος σφος αναγνώστης ενδιαφέρεται να μάθει, μπορεί να τα βρει στα βιβλία του φοίβου τσέκερη από τις εκδόσεις εντός: «εδώ πολυτεχνείο στα χρόνια της κατοχής» και «περιπέτεια». Και τα οποία φεύγουν νεράκι, αφήνοντας πολύ καλές εντυπώσεις στον αναγνώστη, αλλά κι έναν κόμπο στο στομάχι για το ηττημένο μεγαλείο αυτού του κινήματος με τις λαμπρές προοπτικές που είχε μπροστά του.

Εν πάση περιπτώσει η προσωπική μαρτυρία δε μπαίνει εδώ για να σκεπάσει με το ατομικό δράμα το γενικό πολιτικό κλίμα εκείνων των ημερών, αλλά ακριβώς για να το αναδείξει, μέσα από τα βιώματα των μαχητών και του απλού κόσμου, που πάλεψε μαζικά μέσα από τις γραμμές του εαμ-ελας. Η κάθε προσωπική ιστορία είναι ένα πικρό τραγούδι, μια μικρογραφία της ήττας και της δραματικής πορείας του κινήματος συνολικά.

Σήμερα ο τσέκερης ζει στους αμπελόκηπους και τα ‘χει τετρακόσια, παρά τα 92 του χρόνια (ή τα 91 μισό για να μην τον κλέβουμε). Θυμάται με διαύγεια και λεπτομέρειες τα γεγονότα που έζησε εκείνη την περίοδο –που τα κατέγραψε άλλωστε μόλις τα τελευταία χρόνια, μετά το θάνατο της αγαπημένης του συζύγου, το 2004. Αλλά και άλλα μεταγενέστερα από τις δύο διασπάσεις με τους αναθεωρητές, και τη συνύπαρξή του στην ίδια κοβα με την αύρα παρτσαλίδου, που έμειναν έξω από το τελικό αρχείο της μαρτυρίας –off the record που λέμε- για να μη σκαλίσουν παλιά και άλλα νεότερα πάθη. Τα οποία με τη σειρά τους άφησαν πίσω τους ως «απώλεια» την ένταξη του γιου του στο συνασπισμό, τον οποίο ακούει τις καθημερινές σε εκπομπές από τη ραδιοφωνική τους συχνότητα.

Μεταξύ άλλων ο τσέκερης είναι και ο πρόεδρος του συλλόγου των βετεράνων της επον· και σήμερα που συμπληρώνονται εβδομήντα χρόνια από την ίδρυσή της, στις 23 φλεβάρη του 1943, αυτή εδώ η ανάρτηση, με τη μαρτυρία που θα ακούσετε στο ηχητικό που ακολουθεί, είναι ένας μικρός φόρος τιμής σε αυτήν την επέτειο.

Ο ήχος δεν έχει πολύ καλή ποιότητα, αλλά αξίζει τον κόπο και την υπομονή να (προσπαθήσετε να) το ακούσετε μέχρι τέλους. Η μαρτυρία αυτή δίνεται υπό τη μορφή συζήτησης (μαζί με το φοίβο, το σεχτάρ τον τρομερό, τον άθλιο και το λαθραναγνώστη), κι όπως θα διαπιστώσετε ιδίοις ωσίν, σε κάποια σημεία παρασυρόμαστε και παίρνουμε κι εμείς το λόγο (παραπάνω ίσως απ’ ό,τι χρειάζεται) χωρίς ωστόσο (θέλω να πιστεύω) να αποβαίνει αυτό εις βάρος της ουσίας και όσων λέει ο τσέκερης.

Καλή ακρόαση κι οι παρατηρήσεις ευπρόσδεκτες.



«Εχει ο θεός» για τους ανέργους...

«Εχει ο θεός» για τους ανέργους...

Σε ραδιοφωνική συνέντευξη που έδωσε τη Δευτέρα, η αναπλ. υπουργός Εργασίας Ράνια Αντωνοπούλου, είπε για τους ανέργους: «1.250.000 περίπου είναι οι καταγεγραμμένοι, αλλά στην πραγματικότητα είναι και κάποιοι άλλοι τους οποίους δεν υπολογίζουμε και αν συνυπολογίσουμε και αυτούς που υποαπασχολούνται, τα μεγέθη εκτοξεύονται. Σε ό,τι αφορά το θέμα της ανεργίας, για να μπορέσει πραγματικά να δει ο κόσμος κάποια βελτίωση θα εξαρτηθεί από το προς τα πού θα πάει η οικονομία μας. Αν, δηλαδή, ο ιδιωτικός τομέας δεν ανακάμψει, αν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν τη ρευστότητα που χρειάζονται θα είναι δύσκολο να πει κανείς ή να υποσχεθεί λόγια, τα οποία δεν μπορούν να υλοποιηθούν, δεν μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Δηλαδή, για να φύγουμε από το 1,5 εκατομμύριο και να πέσουμε στις 300 - 400 χιλιάδες, θα χρειαζόταν ένας ρυθμός ανάπτυξης για 10 χρόνια κάθε χρόνο σταθερά γύρω στα 4%. Αν δεν μπούμε σε αυτήν την τροχιά της ανάπτυξης δεν θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε από τον κυκεώνα μέσα στον οποίο βρίσκονται χιλιάδες νοικοκυριά».


Ας δούμε τι πραγματικά λέει η αναπληρώτρια υπουργός: Πρώτον, ότι εκτός από την καταγεγραμμένη ανεργία, υπάρχει και εκείνη που δεν δηλώνεται πουθενά και η οποία δεν αφορά μόνο όσους δεν έχουν δουλειά, αλλά και εκείνους που υποαπασχολούνται, ή δουλεύουν χωρίς να πληρώνονται. Μ' αυτά τα δεδομένα, η πραγματική ανεργία εκτοξεύεται. Αν τώρα αυτά τα νούμερα συγκριθούν με τον έναν στους δέκα καταγεγραμμένους ανέργους που δικαιούνται το επίδομα του ΟΑΕΔ, τότε καταλαβαίνει κανείς ότι όλοι οι υπόλοιποι δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Αρα, το αίτημα των ταξικών δυνάμεων να καταβάλλεται επίδομα ανεργίας 600 ευρώ σε όλους, για όσο διάστημα δεν έχουν δουλειά και επιπλέον να τους δοθεί έκτακτη ενίσχυση 1.000 ευρώ ενόψει του Πάσχα, είναι πέρα για πέρα δίκαιο και αναγκαίο. Δεύτερο, η αναπλ. υπουργός και η κυβέρνηση συνδέουν άμεσα την απορρόφηση όλων αυτών των ανέργων με την επάνοδο της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης. Ακολουθώντας αντίστροφη πορεία, συμπεραίνει κανείς ότι η εργασία στον καπιταλισμό είναι επισφαλής κάθε ώρα και στιγμή, αφού η απασχόληση εξαρτάται από τις επιδόσεις της οικονομίας γενικά και της καθεμιάς επιχείρησης συγκεκριμένα, δηλαδή από το αν είναι κερδοφόρα και ανταγωνιστική.


Συνεπώς, η ανεργία είναι παράγωγο του καπιταλισμού και καμιά κυβέρνηση στο έδαφός του δεν μπορεί να την εξαλείψει. Το μόνο που μπορεί να κάνει, σύμφωνα με την αρμόδια υπουργό, είναι να πάρει μέτρα για την ανάκαμψη της οικονομίας, δηλαδή μέτρα για να γίνουν επενδύσεις και έτσι να αυξηθεί κάπως η απασχόληση. Αυτό σημαίνει όμως ότι χρειάζονται μέτρα που στο σύνολό τους θα αυξάνουν το ποσοστό κέρδους για τους επιχειρηματίες, με βασικό την παραπέρα μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, μέσα από διάφορα «κανάλια» (μείωση μισθολογικού και μη μισθολογικού «κόστους»). Αρα, αυτό που λέει η κυβέρνηση στους ανέργους είναι να διαλέξουν ανάμεσα στο να δουλεύουν με ακόμα χειρότερους όρους απ' αυτούς που δούλευαν οι γονείς τους, ή οι ίδιοι πριν από την κρίση, και στο να μη δουλεύουν καθόλου. Αλλά και σ' αυτήν την περίπτωση, πάλι δεν μπορεί να εγγυηθεί το δικαίωμα στη δουλειά για όλους, μιας και η θεαματική μείωση της ανεργίας προϋποθέτει ρυθμούς ανάπτυξης που δύσκολα μπορεί να πιάσει το καπιταλιστικό σύστημα στη φάση που βρίσκεται σήμερα στην Ελλάδα, στην ΕΕ και παγκόσμια. Αρα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, όσοι σήμερα ζουν στην ανεργία δεν πρέπει να τρέφουν προσδοκίες μεγαλύτερες από τα όρια που βάζει η καπιταλιστική ανάπτυξη και τα διάφορα προγράμματα διαχείρισης της ανεργίας, που παραδίνουν τους ανέργους βορά στους επιχειρηματικούς ομίλους.


Αυτό ακριβώς είναι ο συμβιβασμός με τη μισοζωή, τον οποίο καλλιεργεί και επιδιώκει το κεφάλαιο, μέσα και από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Μπορεί να ανεχτεί ο άνεργος να τον κοροϊδεύουν έτσι; Μπορεί να δεχτεί το δίλημμα «ανεργία ή τζάμπα εργασία»; Μπορεί να ταυτίζει το μέλλον του με τους ρυθμούς ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας, που έχουν για «καύσιμη ύλη» την ένταση της δικής του εκμετάλλευσης; Σε όλες αυτές τις ερωτήσεις, το ταξικό κίνημα απαντάει «όχι». Ο άνεργος δεν βρίσκεται με δική του ευθύνη εκτός παραγωγής. Γι' αυτό, μαζί με το σωματείο του έχει δικαίωμα και υποχρέωση να διεκδικεί μέτρα ουσιαστικής προστασίας γι' αυτόν και την οικογένειά του, από αυτούς που τον αφήνουν χωρίς δουλειά: Τους καπιταλιστές και το κράτος τους, ανεξάρτητα από το ποιος βρίσκεται στην κυβέρνηση. Αυτός ο αγώνας θα δυναμώνει όσο συνδέεται με την ανασύνταξη του κινήματος, σε κατεύθυνση ρήξης με την ΕΕ, το κεφάλαιο και την εξουσία του. Οσο ωριμάζει στις εργατικές - λαϊκές συνειδήσεις η ανάγκη της σύγκρουσης για τις σύγχρονες ανάγκες, η ικανοποίηση των οποίων δε χωρά στα όρια του σημερινού συστήματος.


Π.

TOP READ